Diagnoses met de neus…..

. 

Een diagnose 'opbouwen' is geen kwestie van bloed en urine onderzoek. Het is eigenlijk eerst een kwestie van kijken en zien, observeren, voelen ruiken, vragen en luisteren, sfeer proeven, optellen en aftrekken. Dan is het andere onderzoek slechts een aanvulling.

Voorheen deden de verpleegkundigen al die observaties van de patiënt ten bate van de diagnostiek. Daarvoor hadden we een gedegen kennis opgedaan met als basis anatomie en fysiologie, psychologie en pathologie. Verder werden we getraind in kijken, luisteren en communiceren met patiënt door een docent omgangskunde. 

Tijdens de avonddiensten op de SEH (toen nog gewoon de Eerste Hulp) deden we opnames en de truc was om een diagnose te stellen op basis van observaties die je dan een week of wat later terug kon zien. Ik heb meer weddenschapjes gewonnen dan verloren.

Onze observaties kwamen duidelijk beschreven in het verslag (dossier) en de arts kon daar soms al een prediagnose uitfilteren: Soms was er een arts die tijdens de patiëntbespreking vroeg waar mijn observaties op zouden kunnen wijzen. Dat was de uitdaging om echt goed te observeren en om duidelijk te rapporteren.

Kom daar nu maar eens om, dat denk ik wel eens als ik hoor hoe vaak mensen naar een ziekenhuis moeten voor iets dat eigenlijk al duidelijk is. Maar al die bezoekjes brengen geld in het laatje en het is alleen maar lastig dat er ook nog een patiënt aan vast zit. Gelukkig is dit maar een klein percentage, er zijn fantastische medische teams.

Helaas ontbreken daar soms die snuffelende verpleegkundigen aan die nog die ouderwetse opleiding hebben gehad.

Of dat nog goed komt weet ik niet. Ik zie ze op het HBO niet aan poep en plasjes ruiken (dat kan eigenlijk alleen bij een in-service opleiding) en daar dan een heel kort en duidelijk verslag over schrijven. Over braaksel kun je heel veel zeggen en wonden ruiken allemaal naar hun eigen ziekteverwekker. Iemands houding geeft soms aan waar het letterlijk knelt en de pijn is af te lezen aan houding en mimiek Ik ben niet zo vaak in de luren gelegd door op elkaar geklemde lippen en het bijbehorende "het gaat wel".

Om die observaties te kunnen doen, heb je goede leermeesters nodig en geen mensen die per minuut werken. Maar ik denk dat ook veel te veel artsen vertrouwen op door machines gegenereerde uitslagen. Ik vraag me zelfs af of ze überhaupt nog wel een lesje wondruiken krijgen. Ik pleit voor de herinvoering van deze diagnosetechnieken en voor meer praktisch onderwijs in de zorg, alle zorg!

© Eveline v. Donkelaar

Nederland BV. 26-8-2016 

Uit: archief verpleegkundige observaties

Update: 4-2-2017  Artikel van Emma Bruns  https://www.nrc.nl/nieuws/2017/02/03/dokter-ruik-eens-aan-uw-patient-en-kijk-minder-op-uw-computer-6545588-a1544440

.